Zakup mieszkania czy domu to zawsze duży wydatek. Oprócz ceny nieruchomości, kupujący muszą uwzględnić dodatkowe koszty, takie jak podatek od czynności cywilnoprawnych (PCC). Podatek ten wynosi 2% wartości nieruchomości, co przy mieszkaniu o wartości 500 000 zł stanowi 10 000 zł. Od 31 sierpnia 2023 roku wprowadzono zwolnienie z PCC dla osób nabywających swoje pierwsze mieszkanie lub dom na rynku wtórnym. Jednak interpretacje podatkowe wskazują na pewne ograniczenia tego zwolnienia.
Zwolnienie z PCC przy zakupie pierwszego mieszkania
Zgodnie z art. 9 pkt 17 ustawy o PCC, zwolnienie przysługuje, jeśli kupujący jest osobą fizyczną, która w dniu sprzedaży i przed tym dniem nie posiadała:
- prawa własności lokalu mieszkalnego stanowiącego odrębną nieruchomość,
- prawa własności budynku mieszkalnego jednorodzinnego,
- spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu dotyczącego lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego,
- udziału w wyżej wymienionych prawach, chyba że udział ten nie przekraczał 50% i został nabyty w drodze dziedziczenia.
Oznacza to, że osoby, które wcześniej nie posiadały nieruchomości mieszkalnej, mogą skorzystać ze zwolnienia z PCC przy zakupie pierwszego mieszkania na rynku wtórnym.
Ograniczenia zwolnienia – zakup udziałów w nieruchomości
W praktyce często zdarza się, że osoby dziedziczą udziały w nieruchomościach, np. po rodzicach czy dziadkach. W takich sytuacjach, aby stać się jedynym właścicielem nieruchomości, konieczne jest odkupienie udziałów od pozostałych współwłaścicieli. Niestety, interpretacje podatkowe wskazują, że zwolnienie z PCC nie obejmuje zakupu udziałów w nieruchomości. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 7 października 2024 r. (nr 0111-KDIB2-2.4014.212.2024.2.PB) stwierdził, że zwolnienie dotyczy wyłącznie nabycia całej nieruchomości, a nie jej części.
Przykład:
Pan Jan odziedziczył po rodzicach 50% udziałów w mieszkaniu, a pozostałe 50% należy do jego siostry. Chcąc stać się jedynym właścicielem, planuje odkupić od siostry jej udział. W takiej sytuacji, mimo że będzie to jego pierwsze mieszkanie, nie skorzysta ze zwolnienia z PCC, ponieważ zwolnienie nie obejmuje zakupu udziałów w nieruchomości.
Podsumowanie
Zwolnienie z PCC przy zakupie pierwszego mieszkania na rynku wtórnym jest korzystnym rozwiązaniem dla osób, które wcześniej nie posiadały nieruchomości mieszkalnej. Jednak interpretacje podatkowe wskazują na ograniczenia tego zwolnienia, zwłaszcza w przypadku zakupu udziałów w nieruchomości. Dlatego przed dokonaniem takiej transakcji warto skonsultować się z doradcą podatkowym, aby uniknąć nieprzewidzianych kosztów.
