Od czasu zmian wprowadzonych przez tzw. Polski Ład, organy skarbowe zyskały niemal nieograniczony dostęp do danych bankowych obywateli i przedsiębiorców. Wystarczy, że fiskus uzna, iż dana osoba może być interesująca pod kątem podatkowym, a już może wystąpić do banku z żądaniem ujawnienia:
- informacji o rachunkach,
- historii operacji,
- tytułów przelewów,
- danych nadawców i odbiorców,
- umów kredytowych i pożyczek.
I to bez konieczności wszczęcia postępowania czy przedstawienia zarzutów.
Artykuł 48 i 46a ustawy o KAS pod lupą UODO
Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych w oficjalnym piśmie z 30 lipca 2024 r. wskazał, że:
- artykuł 48 ustawy o KAS narusza Konstytucję RP oraz prawo UE,
- przepis umożliwia pozyskiwanie danych bez granic, obejmując nawet osoby trzecie,
- analiza przelewów pozwala skarbówce na dostęp do intymnych danych o życiu obywateli,
- artykuł 46a umożliwia wymianę danych z Ministerstwem Zdrowia – również tych wrażliwych, medycznych – bez jasnej podstawy prawnej.
Darowizna ojciec-syn? Skarbówka pyta
W naszej kancelarii otrzymujemy sygnały od klientów, których fiskus wypytuje o duże przelewy, np. darowizny między członkami rodziny. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, takie działania organów nie wymagają już formalnego wszczęcia postępowania – wystarczy, że obywatel znajdzie się w kręgu zainteresowania.
Co się zmieniło od 1 lipca 2022?
Przed zmianami:
- organy mogły pytać banki tylko o osoby podejrzane,
- potrzebne było postępowanie karne lub karno-skarbowe.
Po zmianach:
- każda osoba fizyczna może być objęta inwigilacją finansową,
- nie trzeba już żadnych zarzutów ani podejrzeń.
UODO ostrzega: naruszenie domniemania niewinności
Prezes UODO jasno wskazuje, że objęcie przepisami wszystkich obywateli – bez wyjątku – narusza domniemanie niewinności i prawo do prywatności. To precedens, który może prowadzić do nadużyć i nadmiernego nadzoru nad obywatelami i firmami.
Co dalej?
Mimo licznych interpelacji poselskich i wystąpień Rzecznika Praw Obywatelskich, Ministerstwo Finansów nie zmieniło przepisów. Deklaracje o analizach pozostały bez konkretnych działań, a fiskus nadal korzysta z nowych uprawnień.
Czas pokaże, czy interwencja UODO doprowadzi do przywrócenia równowagi między bezpieczeństwem finansów publicznych a ochroną podstawowych praw obywatelskich.
Jak może Ci pomóc nasza kancelaria?
W Semper Paratus Legal House pomagamy:
- w sporach z urzędem skarbowym,
- w ochronie majątku i danych osobowych,
- w ocenie legalności działań fiskusa.
📞 Zadzwoń: +48 22 26 62 351
