Darowizny przekazywane między członkami rodziny podlegają szczegółowym zasadom, których niedopełnienie może skutkować poważnymi konsekwencjami finansowymi. Urzędy skarbowe rozpoczęły intensywne kontrole, weryfikując zarówno wartość darowizn, jak i sposób ich przekazywania. Sprawdź, jakich zasad należy przestrzegać, by uniknąć problemów.
Darowizny w rodzinie – kto jest zwolniony z podatku?
Zgodnie z ustawą o podatku od spadków i darowizn, członkowie najbliższej rodziny (tzw. grupa zerowa) mogą korzystać ze zwolnienia podatkowego. Dotyczy to:
- Małżonków,
- Dzieci,
- Rodziców,
- Rodzeństwa,
- Dziadków.
Warunki zwolnienia:
- Zgłoszenie darowizny do urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od jej otrzymania (formularz SD-Z2).
- Przekazanie darowizny w formie przelewu bankowego lub przekazu pocztowego.
Gotówka przekazana osobiście, nawet jeśli później zostanie wpłacona na konto, nie uprawnia do zwolnienia z podatku.
Limity darowizn i ich opodatkowanie
Kwoty wolne od podatku (od 1 lipca 2023 r.):
- Grupa zerowa: brak podatku przy spełnieniu formalności.
- Grupa I (np. teściowie, synowe, zięciowie): 36 120 zł.
- Grupa II (np. wujowie, ciotki): 27 090 zł.
- Grupa III (osoby niespokrewnione): 5 733 zł.
Przekroczenie tych kwot wymaga zgłoszenia darowizny i zapłaty podatku według stawek od 3% do 20%.
Konsekwencje niedopełnienia formalności
Urząd skarbowy może przeprowadzić kontrolę darowizn do 5 lat wstecz. Jeśli obdarowany nie zgłosi darowizny, grożą mu:
- Podatek w wysokości 20% od nadwyżki ponad kwotę wolną.
- Przykład: Dziecko otrzymało od rodziców 100 000 zł. Jeśli nie zgłosiło darowizny, zapłaci 20% podatku od 63 880 zł, co daje 12 776 zł.
- Grzywna za naruszenie przepisów skarbowych.
- Postępowanie karno-skarbowe.
Urząd skarbowy sumuje darowizny od jednej osoby w ciągu 5 lat. Jeśli łączna wartość przekracza limit, konieczne jest zgłoszenie tego faktu.
Jak naprawić błędy w zgłoszeniach?
Eksperci, w tym adwokat Wojciech Jaciubek, wskazują, że można próbować naprawić błędy w zgłoszeniach. Jedną z metod jest anulowanie darowizny i ponowne jej przeprowadzenie. Jest to jednak procedura skomplikowana i wymaga zgody urzędu skarbowego.
O czym warto pamiętać?
- Ścisła forma przekazania środków: Tylko przelewy bankowe i przekazy pocztowe są akceptowane w przypadku darowizn pieniężnych.
- Zgłoszenie w terminie: Wypełnienie i złożenie formularza SD-Z2 w ciągu 6 miesięcy od otrzymania darowizny jest kluczowe.
- Sumowanie darowizn: Urząd skarbowy bierze pod uwagę wszystkie darowizny od jednej osoby w ciągu 5 lat.
Kiedy szczególnie uważać?
Osoby otrzymujące darowizny przy okazji ślubów, komunii czy innych uroczystości rodzinnych powinny zwracać uwagę na wartość otrzymanych prezentów i rozważyć zgłoszenie ich do urzędu skarbowego, jeśli przekraczają limity.
Podsumowanie
Zasady dotyczące darowizn rodzinnych są precyzyjne, a ich niedopełnienie może prowadzić do wysokich kar i podatków. Aby uniknąć problemów, należy zadbać o prawidłową dokumentację, przestrzegać terminów zgłoszeń i stosować właściwe formy przekazania środków. W przypadku wątpliwości warto skonsultować się z doradcą podatkowym.