Obecne przepisy dają urzędom skarbowym niemal nieograniczony dostęp do rachunków bankowych podatników, co rodzi poważne wątpliwości co do ich zgodności z Konstytucją oraz prawem unijnym. W praktyce oznacza to, że organy podatkowe mogą zażądać od banków pełnych informacji o rachunkach obywateli i firm, co już wywołało niepokój wśród wielu naszych klientów.
Obowiązujące przepisy – jakie informacje urzędy mogą uzyskać?
Zgodnie z art. 48 ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej (KAS), urzędy skarbowe mogą żądać od banków informacji dotyczących rachunków osób fizycznych i prawnych, takich jak stan konta, historia transakcji, tytuły przelewów, a także dane nadawców i odbiorców. Dodatkowo mogą uzyskać informacje o kredytach i pożyczkach, ich wysokości, okresach spłaty oraz sposobie zabezpieczenia.
Przed 1 lipca 2022 roku, dostęp do takich danych był ograniczony do osób posiadających status podejrzanego w postępowaniach karnych i karnych skarbowych. Wprowadzenie Polskiego Ładu zmieniło tę sytuację – teraz dane o rachunkach mogą być żądane w stosunku do każdej osoby fizycznej, niezależnie od tego, czy jest ona podejrzana o popełnienie przestępstwa.
Interwencja UODO – przepisy niezgodne z Konstytucją
W ostatnich miesiącach Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych (UODO) skierował pismo do Ministra Finansów, w którym zwrócił uwagę na potencjalną niekonstytucyjność obowiązujących przepisów. Wątpliwości UODO dotyczą m.in. nadmiernego rozszerzenia kręgu osób, których dane mogą być przekazywane organom skarbowym, jak również samego zakresu tych danych. Analiza operacji na rachunkach bankowych może ujawnić informacje nie tylko o właścicielu konta, ale również o jego rodzinie, bliskich oraz ich działalności, np. darowiznach czy wpłatach na rzecz organizacji społecznych lub politycznych.
Kolejnym budzącym wątpliwości aspektem jest art. 46a ustawy o KAS, który umożliwia wymianę informacji między organami KAS a ministrem zdrowia, w tym danych objętych tajemnicą skarbową. UODO podkreśla, że przepisy te mogą prowadzić do nieuzasadnionego udostępniania informacji dotyczących stanu zdrowia obywateli, co wymaga szczególnej ochrony.
Dlaczego przepisy budzą kontrowersje?
Kontrowersje wokół rozszerzonych uprawnień urzędów skarbowych nie są nowe. Już wcześniej były one przedmiotem zapytań poselskich oraz Rzecznika Praw Obywatelskich, który podkreślał, że zmiany wprowadzone w 2022 roku są nieuzasadnione i zbyt daleko idące. Mimo obietnic Ministerstwa Finansów, że przepisy będą analizowane pod kątem wprowadzenia zmian, do tej pory nie zostały podjęte żadne kroki w tym kierunku. Organy skarbowe nadal chętnie korzystają z nadanych im uprawnień, co rodzi poważne wątpliwości co do ochrony prywatności obywateli.
Czas na zmiany?
Interwencja UODO może być krokiem w kierunku zmiany tych kontrowersyjnych przepisów. Ostateczna decyzja leży jednak po stronie Ministerstwa Finansów, które musi zareagować na rosnące obawy dotyczące nadmiernej inwigilacji obywateli przez organy skarbowe.
Bezpieczna alternatywa dla firm – spółki LTD
Dla osób prowadzących działalność gospodarczą istnieje jednak rozwiązanie, które może zapewnić większą ochronę przed nadmiernym nadzorem fiskusa – spółki LTD. Warto podkreślić, że rachunki spółek LTD w Polsce nie są objęte kontrolą systemu STIR (System Teleinformatyczny Izby Rozliczeniowej), co oznacza, że urzędy skarbowe nie mają tak szerokiego dostępu do ich danych.
Jeśli masz wątpliwości co do swojej sytuacji podatkowej lub chcesz poznać bezpieczne rozwiązania dla swojej firmy, zapraszamy do kontaktu z Kancelarią Semper Paratus Legal House. Oferujemy bezpłatne konsultacje i profesjonalną analizę Twojej sytuacji biznesowej. Zaufaj naszym ekspertom, aby skutecznie chronić swoje interesy.
